De KWPN-database bevat een schat aan informatie die wij graag willen delen. In deze online serie komt er iedere keer een andere statistiek aan bod. Deze week het verrichtingsonderzoek.

Aanstaande zaterdag is het eindexamen van het verrichtingsonderzoek. De komende dagen wordt bekend gemaakt via de KWPN-website hoe veel hengsten hun opwachting maken voor de laatste beoordeling door de hengstenkeuringscommissie. Als een hengst wordt aangewezen voor het verrichtingsonderzoek begint hij aan het laatste traject op weg naar zijn goedkeuring. De hengsten worden in het verrichtingsonderzoek gedurende een aaneengesloten periode getest op hun natuurlijke aanleg voor de sport, instelling en op karakter. Ze worden geselecteerd met het oog op hun eventuele rol als vaderdier binnen de toekomstige KWPN-populatie.

Specialisatie
Sinds 2006 is de fokrichting rijpaard gespecialiseerd in dressuur en springen. Voor die tijd werden alle rijpaarden in het verrichtingsonderzoek zowel beoordeeld op hun aanleg als dressuur- en springpaard. Tot en met 1992 moesten zelfs alle hengsten een terreinproef doorlopen. In totaal zijn er sinds 2006 129 dressuurhengsten, 188 springhengsten, 9 Gelderse hengsten en 33 tuigpaardhengsten goedgekeurd die het verrichtingsonderzoek hebben doorlopen. Hengsten die later zijn erkend of het vijfdaagse karakteronderzoek hebben doorlopen zijn in deze aantallen niet meegenomen. 

Beoordeling
Tijdens het eindexamen ontvangen de hengsten een beoordeling. De dressuurpaarden worden beoordeeld op: stap, draf, galop, souplesse, houding & balans, rijdbaarheid & instelling en aanleg als dressuurpaard. Vervolgens volgt er een totaalscore. De springpaarden worden beoordeeld op: stap, draf, houding & balans, galop 2x, reflexen 2x, techniek 2x, vermogen, rijdbaarheid, instelling en aanleg als springpaard. In de totaalscore worden de punten voor stap, draf en houding & balans niet meegenomen. De Gelderse hengsten worden beoordeeld in de rijproef op: stap, draf, galop, houding, aanleg als dressuurpaard, reflexen, techniek, vermogen en aanleg als springpaard. Voor de aangespannen proef worden zij beoordeeld op: stap, draf, galop, houding, werkwilligheid/inzet/looplust, wendbaarheid en algeheel beeld als aangespannen paard. De tuigpaarden worden beoordeeld op: front, lichaamshouding, zweefmoment, actie van het voorbeen, gebruik van het achterbeen, looplust en algeheel beeld als tuigpaard. Voor de Gelderse hengsten en de tuigpaardhengsten wordt geen totaalscore berekend.

Hoogste score verrichtingsonderzoek
Voor de dressuur- en springhengsten wordt wel een totaalscore bekend gemaakt. Deze scores liggen tussen de 70,5 punten en de 90 punten. Er is sinds 2006 één hengst ingeschreven met een totaalscore van minder dan 75 punten. Deze hengst is volgens de herkeuring alsnog ingeschreven met 70,5 punten. De punten die een hengst tijdens het eindexamen behaald, worden tijdens een herkeuring niet meer aangepast.
Gemiddeld genomen score de hengsten 81 punten op het eindexamen, 150 hengsten van de 317 goedgekeurde dressuur- en springhengsten score hoger dan het gemiddelde. De 25% hoogst scorende hengsten behalen een totaalscore van 83,5 punten of hoger. Tijdens het eindexamen wordt aan de totaalscore van de hengsten geen plaatsing toegekend.
De dressuurhengst die sinds 2006 de hoogste totaalscore heeft behaald is Desperado (Vivaldi x Havidoff), deze hengst behaalde maar liefst 89,5 punten. Desperado is in 2011 goedgekeurd en heeft inmiddels een KWPN-goedgekeurde zoon: Dettori (mv.De Niro), die op zijn beurt is ingeschreven met 85 punten. Tot en met 2016 zijn er 592 veulens van Desperado KWPN-geregistreerd, vorig jaar werden er 81 veulens KWPN-geregistreerd. De negenjarige Desperado wordt gereden door Emmelie Scholtens en uitgebracht in de Lichte Tour. In IDS4 van dit jaar stond een leuk artikel over de fokkerij van Teunis Andeweg, de fokker van Desperado.
De springhengst die de hoogste totaalscore heeft behaald is Grand Slam VDL (Cardento x Heartbreaker), deze hengst behaalde de allerhoogste totaalscore ooit van 90 punten. Grand Slam is in 2014 goedgekeurd en zijn oudste nakomelingen worden dit jaar twee jaar. Tot en met 2016 zijn er 316 veulens KWPN-geregistreerd, waarvan 157 vorig jaar. Met dit aantal staat de hengst ook in de top 5 van hengsten met de meeste KWPN-geregistreerde veulens over 2016. Afgelopen winter heeft de hengst deelgenomen aan de hengstencompetitie en momenteel brengt Lennard de Boer de hengst uit in het 1.30m.

Duur verrichtingsonderzoek
Bij driejarige dressuur-en springhengsten mag de eigenaar kiezen uit drie opeenvolgende verrichtingsonderzoeken om zijn hengst aan te leveren. Dit kan in het voorjaar zijn, het volgende najaar of als laatste mogelijkheid het voorjaar daarop, wanneer de hengst vier jaar oud is. Voor driejarige hengsten die in het voorjaar direct volgend op de hengstenkeuring waarop zij werden aangewezen deelnemen aan het verrichtingsonderzoek, is de duur van het onderzoek 70 dagen. Bij het najaarsonderzoek en het eventueel daaropvolgende voorjaarsonderzoek is de periode 50 dagen met ongeveer drie weken daaraan voorafgaand een beoordeling onder het zadel onder de eigen ruiter, de zadelpresentatie. Na afloop van de beoordeling onder het zadel kan de hengstenkeuringscommissie de hengsten afwijzen voor verdere deelname of eventueel adviezen geven wat betreft de training voor de periode naar het moment van aanlevering. De hengstenkeuringscommissie besluit op het moment van aanleveren of de hengst mag deelnemen aan het onderzoek, wordt afgewezen of doorverwezen naar het volgende onderzoek.
Voor Gelderse hengsten geldt dat zij als driejarige direct na aanwijzing aangeboden kunnen worden voor het voorjaarsonderzoek van 35 dagen, het daaropvolgende najaarsonderzoek van 28 dagen of het jaar erop in het voorjaar voor eveneens 28 dagen. De eigenaar mag kiezen of hij de hengst gedurende het onderzoek laat testen als rijpaard (aanleg als dressuur- en springpaard) of als aangespannen paard. Na het succesvol afleggen van het verrichtingsonderzoek volgt tweemaal een eendaags onderzoek in de discipline waarin de hengst geen aanlegtest heeft ondergaan.
Voor tuigpaardhengsten is de duur van het verrichtingsonderzoek voor zowel drie- als vierjarigen 50 dagen.

Vind hier alle deelnemende hengsten aan het voorjaarsverrichtingsonderzoek van dit jaar.

Foto Desperado: Dirk Caremans