Het KWPN Magazine staat boordevol mooie verhalen over sport en fokkerij! Vandaag een van deze prachtige verhalen uitgelicht.​

Als liefhebber van een knappe Welsh-pony was de overstap naar dressuurpaarden een logisch vervolg voor fokker Eric Koele. Met als grote overeenkomst dat allebei op stal, in de wei en onder het zadel een plezier moeten zijn om naar te kijken. Met de beste Nederlandse en Duitse stammen heeft de familie Koele in de afgelopen jaren een bijzondere fokkerij opgebouwd. Op bezoek bij een groot liefhebber die zich, als het op paarden aankomt, geregeld laat varen door emotie.

“Het is hier een wat uit de hand gelopen hobby”, lacht de 48-jarige fokker als we hem begroeten op zijn stoeterij. “Onze passie ligt bij de fokkerij en het grootste nadeel daarvan is dat de aantallen oplopen. Op een gegeven moment moet je verkopen, maar als je diep in mijn hart kijkt, vind ik de opfok van de jonge paarden het mooiste. De beslissing om veulens aan te houden maken we weloverwogen met elkaar. Wij moeten er continu voor waken om objectief blijven. Thuis is het soms best lastig om kritisch te blijven. Bij een ander in de wei lijkt dat toch vaak makkelijker”, begint de ondernemer zijn verhaal. De laatste jaren heeft niet alleen het merriemateriaal, maar ook de accommodatie indrukwekkende vormen aangenomen. Het is duidelijk dat hier, onder de rook van Zwolle, in het meest noordelijke puntje van Gelderland, een gepassioneerd fokker woont. Een die kan genieten van een goed en vooral ook een mooi dressuurpaard.

Klein begonnen
De naam Turfhorst komt van de straatnaam waar Eric opgroeide. In het begin was de stoeterij, gelegen aan het einde van een doodlopende weg, nog vrij kleinschalig. “Toen we dit in 2006 kochten, deed ik alles zelf. Voor mijn werk voerde ik de paarden en dat deed ik tussen de middag nog een keer. Inmiddels zijn we van zes naar 35 hectare gegroeid en werken we met twee medewerkers en één of twee stagiaires. De kinderen helpen ook allemaal mee. Thom en Maarten houden zich met de fokkerij bezig en helpen ook mee rondom de keuringen. Onze jongste zoon Bram heeft zijn eigen Welsh A-pony, maar is vaak ook wel erg graag aan het gamen. Mijn vrouw Ria heeft eigenlijk niet zoveel met paarden. Al geeft zij nu wel voorzichtig toe dat ze het op concours gaan, met onze fanatiek rijdende dochter Lisa, mist in dit coronatijdperk.”

Hobby versus commercie
“Ondanks dat het een bedrijf is, beleven we het nog steeds als een hobby. Eentje die momenteel gewoon nog geld kost. Dat ligt wellicht aan mezelf, want ik zou er nog zakelijker naar kunnen kijken. Commercieel gezien moeten we de veulens op bijvoorbeeld de veilingen verkopen. Het verkopen van veulens brengt relatief weinig risico met zich mee. Er hoeft niet gekeurd te worden, ze hoeven eigenlijk nog niets te kunnen. Bij de verkoop van een driejarige worden er al veel meer eisen gesteld.”

De kracht van de Welsh-fokkerij
De interesse voor de fokkerij was er al veel langer. In 1984 begon Eric met het fokken van Welsh-pony’s, de eerste jaren in de kleine maat. “De Welsh-fokkerij draait vooral om emotie. In 1998 begonnen we met de Welsh-rijpony’s en merkten we al dat de sport daaromheen veel professioneler is. Tien jaar later vonden we de overstap naar de dressuurpaarden een logisch vervolg. De kracht van de Welsh-pony’s is dat ze, naast hun kwaliteiten als sportpony, vaak heel mooi zijn. Ze hebben mooie modellen, prachtige hoofden met een bloedmooi oog erin. Dat moet bij een dressuurpaard net zo zijn. Bij de springpaarden is dit toch vaak meer ondergeschikt; dat valt vanuit het perspectief van die sport ook goed te verklaren.”

Beste merriemateriaal
De eerste merrie waarmee Koele serieus aan de gang gaat is Alona (v.Jazz). Deze keurmerrie stond als driejarige derde op de Nationale Merriekeuring en was qua model, beweging en bloedvoering helemaal wat de familie Koele zocht op dat moment. Vrij snel daarna loopt Eric Rubinstein-dochter Callista tegen het lijf en met deze volle zus van de KWPN-goedgekeurde Ronaldo wordt de fokkerij langzaam uitgebreid. “Om aan goede merries te komen moet je oren en ogen goed de kost geven. Het helpt als je echt geïnteresseerd bent in de fokkerij, om uiteindelijk een nog beter paard te willen fokken. Natuurlijk speelt de gunfactor ook een rol. Wij hebben, ondanks dat we soms ook best veel geld hebben betaald, paarden ook echt gegund gekregen. Andere paarden komen daarentegen bij toeval op je pad. In het verleden dacht ik dat een topafstamming een wat minder paard nog wel kon compenseren, tegenwoordig weet ik dat er dan ook gewoon een toppaard moet staan. Het is voor ons niet goed genoeg als één van beide niet aanwezig is. Daarom hebben we vanaf het begin steeds heel bewust naar de beste merries uit de beste moederlijnen gezocht. De kans is het grootst dat daar de beste paarden uit voortkomen, ook bij verschillende hengstenkeuzes.”

Evolutie
“De evolutie in de paarden is best wel snel gegaan”, vervolgt Eric het gesprek. “Een hengst die nu vijftien is, kan een heel ander paard zijn dan de hengsten die net goedgekeurd zijn. Dat betekent niet dat de oudere hengsten minder bruikbaar zijn, maar we moeten daarin wel heel realistisch blijven. Het nieuwste model van een auto wordt ook zo gemaakt dat het net iets beter is dan het voorgaande model. Ik vind dat we ervoor moeten waken om geen fokkerij te creëren, waarin de professionaliteit van de marketing bepaalt of een jonge hengst populair wordt. Wij proberen bij te blijven in de moderne sportpaardenfokkerij en houden er bij onze hengstenkeuze zeker rekening mee dat een veulen commercieel ook interessant moet kunnen zijn.” (…)

Emotie van de entourage
Koele koopt graag op de KWPN Select Sale, waar hij al de KWPN-hengsten Jersey (Vivaldi uit Kebalia keur pref prest van Ferro, fokker Peter Wetzelaer uit Herpen) en Invershin (Charmeur uit Ifradin keur pref prest sport-dres van Balzflug, fokker René Franssen uit Boven-Leeuwen) aanschafte. Invershin loopt ondertussen succesvol met Theo Hanzon in de Subtop. Op de stoeterij zijn enkele nakomelingen te vinden van deze hengst, waarvan de eerste in 2021 op de keuring worden voorgesteld. Veilingtopper Jersey krijgt zijn opleiding van Kimberly Pap, dit duo was al goed voor menig titel in de basissport. “De aanschaf van Jersey was een doelbewuste keuze. We vinden dat hij bloedmooi en fantastisch gefokt is. Op de hengstenkeuring was hij ronduit imponerend, met de takt en balans waarmee hij door de baan bleef gaan. Wij zien voor hem een toekomst in de grote sport. Kimberly is onze aankomende schoondochter en zij is een fijne amazone met zeer veel rust en gevoel. We geven onze hengsten de tijd om te rijpen en hopen natuurlijk dat daar het hoogst haalbare uitkomt, maar ook dat bekijken we wel met een bepaalde nuchterheid.”

De essentie van dressuur
Die nuchterheid komen we vaker tegen in het gesprek met de fokkerijliefhebber. Om in zijn eigen woorden te zeggen: “Als je lang genoeg doorgaat, kun je alles kapot redeneren.” Hoewel de ondernemer zich middenin de dressuursport en de fokkerijwereld begeeft, kijkt hij geregeld kritisch naar de gebeurtenissen om hem heen. “Voor mij gaat dressuur over communicatie tussen ruiter en paard. Wat is nou goed dressuurrijden en wanneer wordt het nou circus? Dat is een vraag die ik mezelf regelmatig stel. De combinaties waarbij die communicatie zichtbaar fijnmazig is, leveren mij kippenvel op. Show verkoopt op alle niveaus. Het lijkt weleens hoe meer spektakel er getoond wordt, hoe mooier het publiek dat vindt. Ik ben daar wat terughoudender in, want raakt dat nou de essentie van de dressuur?”

Het hele artikel lezen? U vindt deze in KWPN Magazine 6 dat vrijdag 19 juni verschijnt. Sinds vorig jaar ontvangen alle KWPN-leden twaalf keer het KWPN Magazine – In de Strengen. Wilt u deze ook ontvangen? Sluit dan een KWPN-lidmaatschap af en profiteer direct van alle lidmaatschapsvoordelen of bestel een los exemplaar in de KWPN Webshop.

Tekst: Steef Roest
Beeld: Donné Hegger