Welzijn is de laatste jaren een hot item. Meerdere partijen buiten onze paardensector hebben een mening over het feit dat wij paarden houden en sporten met paarden. Maar wat doet u als paardenliefhebber eigenlijk aan paardenwelzijn? Hier was eigenlijk nooit onderzoek naar gedaan. KNHS, KWPN, FNRS en LTO Nederland hebben de handschoen opgepakt en hebben een welzijnsonderzoek uitgezet onder hun eigen achterban. De resultaten van het onderzoek laten zien dat betrokkenen in de paardensector veel aandacht hebben voor paardenwelzijn en dat het merendeel actief mee wil ontwikkelen naar de laatste inzichten in het houden, sporten en fokken met paarden. Ook komen er een aantal aandachtspunten naar voren.

Paardenwelzijn is belangrijk voor ons paardenliefhebbers. Ruim 3.000 mensen vulden de vragenlijsten in. Uit de enquête blijkt dat 99,0% van de respondenten welzijn belangrijk tot zeer belangrijk vindt, waarvan 43,1% vindt dat de paardensector welzijn als prioriteit ziet.

Wat vindt de paardensector?
Een fysiek gezond paard krijgt de hoogste prioriteit, optimale prestaties leveren krijgt de laagste prioriteit. Verder valt op dat hoe meer financieel gewin er in het spel is, hoe kritischer men is op een bepaald onderdeel. Zo scoort de handel hoog en fokkerij laag op de vraag welke onderdelen onder druk staan. Bij de vraag of de maatschappij (mensen buiten de sector) een goed beeld heeft van paardenwelzijn, denkt 69,6% dat dat zeker niet tot zeer zeker niet het geval is. Daarbij vindt een groot deel dat dierenbeschermingsorganisaties vaak hun doel voorbijschieten. Het gaat volgens de respondenten vooral om het verbeteren van paardenwelzijn in plaats van het verbieden van activiteiten met paarden dat dierenbeschermingsorganisaties vaak nastreven. Ook vindt een groot deel dat acties van dierenbeschermingsorganisaties soms te extreem en pijnlijk zijn.

Het debat verschuift
We zien enkele maatschappelijke veranderingen. Het debat is niet langer exclusief in handen van dieractivisten of instanties die dierwelzijn hoog in het vaandel hebben staan. Ook de landelijke pers geeft steeds vaker ruimte aan items waarin vraagtekens worden gezet bij de paardensport. Denk aan de uitzending van Arjen Lubach met als onderwerp ‘Kap met paardensport’, of het NOS-item met als titel ‘Paardensport: leed of liefde?’. En als de paardensector kritiek krijgt, dan zien we vaak dat men massaal in de verdediging schiet. Want wij weten toch zelf het beste hoe we onze paarden moeten verzorgen? Dat kan zo zijn, maar wij gaan er niet over of wij over tien of twintig jaar nog topsport met paarden kunnen bedrijven. Dat doet de maatschappij. En als de publieke opinie zich tegen de paardensport keert, en sponsors zich terugtrekken van de Olympische Spelen als daar nog paardensport op het programma staat, en de topsport krimpt of zelfs verdwijnt, dan hoeven de Nederlandse fokkers ook geen sportpaarden meer te fokken. Dat is de harde realiteit. Ook al fokken we nu de beste paarden van de wereld.

Hoe verder?
We kunnen concluderen dat paardenwelzijn prioriteit heeft in de sector. Maar hoe nu verder? Alle partijen zijn stappen aan het nemen in het kader van paardenwelzijn. Het KWPN verbiedt het scheren van tastharen en oren, denkt na over de minimale leeftijd voor deelname aan selecties, toezicht op het losrijden bij sportrubrieken, voortplantingstechnieken en de aanspreekcultuur. KNHS zet in op bewustwording wat harmonieus paardrijden is, zet in op (bij)scholing van instructeurs en officials en neemt de harnachementsgids onder de loep. FNRS heeft een nieuw kwaliteitsbeleid ingevoerd, waarin paardenwelzijn een belangrijk onderdeel is en gaat hierover met de ondernemers in overleg. En LTO Nederland lobbyt voor werkbare wet- en regelgeving om paardenwelzijn in oppervlakte en zaken als beschutting in weide voldoende voor mogelijk te houden, zet de schouder onder het Keurmerk Paard en Welzijn met het streven om in 2023 50 nieuwe keurmerkhouders te verwelkomen en werkt samen in het Praktijkcluster Paard met het onderwijs om welzijn vanaf de opleiding goed mee te geven aan toekomstige werkgevers, werknemers en andere professionals.  Welzijn is een doorlopend proces, en veel onderwerpen behoeven nader onderzoek.

Inspireer elkaar
Uit de enquête bleek dat er ook binnen de sector verschillen van inzichten zijn op een aantal onderwerpen, die met name ingegeven lijken te zijn door weinig kennis over wat ieder met zijn paarden doet. Er bestaat een verschil in beleving tussen fokkers, hobbymatige, professionele of manegeruiters en instructeurs en ondernemers. Ga dus vooral met elkaar in gesprek. Inspireer elkaar en leer van elkaar. Want hoe verschillend we soms ook denken over allerlei onderwerpen, we hebben één gezamenlijke passie én belang: blijven genieten van sport, fokkerij en bovenal onze mooie paarden.

De resultaten van het onderzoek vindt u hier