Het jaar 2025 staat in het teken van samenwerking. Meer dan ooit zoeken diverse regio’s elkaar op, om zo het merriekeuringsseizoen nieuwe vorm te geven. Zo gaan er meerdere gezamenlijke Centrale Keuringen georganiseerd worden, waardoor niet alleen het aantal deelnemers maar vermoedelijk ook het aantal bezoekers een boost krijgt. In september volgt een uitgebreide evaluatie, maar de vooruitzichten beloven zonder meer een prachtig keuringsseizoen.

De laatste jaren hebben de merriekeuringen te maken met teruglopende deelnemers- en bezoekersaantallen. Daar liggen verschillende redenen aan ten grondslag.

Toekomstbestendig
Zo stijgen de kosten aan alle kanten, mede door BTW-verhogingen voor particuliere fokkers en eigenaren. Daarnaast zijn er steeds meer manieren om een merrie opgenomen te krijgen in het stamboek, zoals via thuiskeuring, jongepaardencompetities of een aanlegtest. Het is daarom goed te verklaren dat er minder aanmeldingen voor de reguliere stamboekkeuringen binnenstromen en dat is een van de redenen waarom verschillende regio’s, mede ontstaan op advies van de Ledenraad, nu de handen ineen hebben geslagen. “Ons doel is om toekomstbestendige evenementen te organiseren voor onze leden, waarbij we ook het financiële plaatje in beschouwing nemen”, licht Ralph van Venrooij, hoofd Fokkerijzaken van het KWPN, toe. “In de Ledenraad is het idee ontstaan om regio’s te laten samenwerken en de invulling daarvan wordt bewust bij de regio’s gelaten. Komend seizoen worden er daardoor een aantal gezamenlijke keuringen georganiseerd. Het is zeker niet zo dat de opzet van 2025 in beton gegoten is. Het is aan de regio’s om te kijken wat er mogelijk is en wat hun voorkeur heeft. Direct na het keuringsseizoen volgt een uitgebreide evaluatie, zodat we ruim op tijd zijn om eventuele veranderingen door te voeren voor 2026.”

Verandering
Wat betekent dit in de praktijk? Meerdere regio’s gaan gezamenlijk hun stamboek- en Centrale Keuringen organiseren. Flevoland, Gelderland en Overijssel hebben de handen ineengeslagen, Zeeland en Limburg gaan samen met regio Noord-Brabant stamboekkeuringen organiseren en hun gezamenlijke Centrale Keuring zal onder de noemer ‘MaasDelta regio’ plaatsvinden in Hulten. Daarnaast sluit tuigpaardregio Zuid nu aan bij West, waardoor ook zij weer een grotere Centrale Keuring kunnen organiseren dit jaar. Het JongKWPN en afdeling Gelders paard maakten beide al gebruik van het KWPN-centrum in Ermelo en zoeken nu nog meer de samenwerking op. ”Vanuit het KWPN willen we onze leden, op een financieel verantwoorde manier, optimaal faciliteren. Een keuring levert zowel voor de fokkers als het stamboek veel waardevolle informatie op en we hopen deze mooie evenementen dankzij dit soort veranderingen ook voor de toekomst te kunnen behouden.” De samenwerkingen zorgen ervoor dat er dit jaar minder keuringsdagen worden georganiseerd, doordat er grotere aantallen paarden op één dag verwacht worden. Heeft het ook nadelen? “Veranderingen doorvoeren gaat nooit zonder slag of stoot, en we zijn ons er zeker van bewust dat niet iedere individuele fokker erbij gebaat is dat hij of zij nu naar een andere provincie moet reizen voor een keuring. Zeker voor de fokkers in de grensgebieden, zoals het zuiden van Zeeland of Limburg, brengt dit echt wel verandering met zich mee”, erkent Van Venrooij.

Ledenbetrokkenheid
Toch lijken de voordelen aanzienlijk groter dan de nadelen. “We willen evenementen organiseren waarmee we een grote groep mensen veel te bieden hebben. Zowel qua informatievoorziening als gezelligheid. De betrokkenheid en binding van de leden staan bij het KWPN hoog in het vaandel en de samenwerkende regio’s behouden hun eigen identiteit. Zij blijven zich volop inzetten voor hun fokkers en zorgen ervoor dat de lijntjes kort blijven.” Zo gaat regio Limburg vanaf dit seizoen extra inzetten op kennisdeling en service richting de fokkers, door het organiseren van bijvoorbeeld een veulenpresentatie en foto-/videodag voor veulens. Daarnaast blijven zij fokkerspremies uitreiken aan de fokkers/geregistreerden van de beste Limburgse merries op de stamboekkeuringen. De stamboekkeuringen van het gezamenlijke fokgebied Zeeland-Limburg-Brabant vinden, in elk geval dit jaar, weliswaar plaats in Noord-Brabant, maar er is wel gekozen voor een oostelijke en westelijke optie. De stamboekkeuringen zullen daarom plaatsvinden in Huijbergen (westen) en De Mortel (oosten), waardoor de afstand ook voor de fokkers vanuit Zeeland en Limburg te overzien blijft. Op de gezamenlijke Centrale Keuring van deze ‘Maas-Delta regio’ is er een veulenkeuring en de totale kosten worden evenredig aan het aantal deelnemers vanuit iedere regio verdeeld, waardoor deze kosten per regio niet hoger kunnen zijn dan voorheen. De meeste regio’s ontkwamen al niet aan stijgende kosten voor onder andere het huren van de accommodatie. Ook kunnen alle regio’s extra thuiskeuringen aanvragen om zo hun fokkers goed te blijven bedienen. Daarnaast blijven bijvoorbeeld de IBOP’s decentraal in het land georganiseerd worden.

Gelijkwaardig
Als voorzitter van regio Gelderland en lid van zowel de Ledenraad als Financiële Commissie is Gertjan Petter ook een duidelijke voorstander van de samenwerkingen. “Zeker qua aantal dressuurpaarden hebben wij als regio Gelderland niet te klagen, maar ik vind het belangrijk dat we ook verder kijken dan alleen onze eigen regio. Flevoland heeft al jarenlang te maken met krimpende aantallen en stelde daarom richting de toekomst ook haar vraagtekens voor wat hun bestaansrecht betreft. Ook in Overijssel werden de aantallen kleiner, zeker bij de dressuurpaarden, en trokken de bestuursleden aan de bel. Ik vind het onze zorg en taak dat we zoveel mogelijk paarden in het stamboek blijven opnemen, daar is immers zowel de individuele fokker als het stamboek bij gebaat. Het heeft voor ons dan ook niet veel voeten in de aarde gehad om tot deze samenwerking te komen. Samen met de regiovoorzitters Jaap Quartel van Flevoland en Leon Diepman van Overijssel hebben we voor een opzet gekozen waarin onze drie regio’s volledig gelijkwaardig zijn aan elkaar. Daarom hebben we er bewust voor gekozen om de stamboekkeuringen wel verspreid over de regio’s te blijven organiseren. Dat zorgt ervoor dat de fokkers voor de stamboekkeuring niet ver hoeven te reizen.” Dit jaar organiseren Flevoland, Overijssel en Gelderland een gezamenlijke Centrale Keuring in Ermelo. “Ermelo ligt vrij centraal binnen ons gebied en ik denk dat de fokkers het voor een CK niet zo erg vinden of ze nu 30 of 60 kilometer moeten reizen. Zeker op een Centrale Keuring is het voor de leden heel interessant om paarden met elkaar te kunnen vergelijken in groepen, in plaats van slechts met enkele anderen. Dat maakt het voor het publiek ook weer meer de moeite waard.” Regio Flevoland ging eerder al de samenwerking met Gelderland en Overijssel aan door de oostelijke Pavo Cup-voorselectie te organiseren en dat blijft in 2025 ongewijzigd.

Kosten en baten
Gertjan Petter kijkt met vertrouwen naar de toekomst. “Ik geloof absoluut dat samenwerking ons verder gaat helpen. Na dit seizoen gaan we alles op een rijtje zetten en als het onze leden goed is bevallen, zijn we voornemens om in de toekomst deze drie regio’s samen te voegen.” Door de aangekondigde samenwerking wordt de onderlinge competitie op de keuringen vergroot en kunnen de paarden beter worden vergeleken met anderen. “Dat zijn twee grote voordelen en daarnaast speelt natuurlijk ook het kostenplaatje mee. Het KWPN heeft financieel best uitdagende jaren achter de rug en als financiële commissie en Ledenraad zijn we op zoek gegaan naar manieren om de efficiency te vergroten, zonder in te boeten op service richting onze leden. Ik denk dat samenwerkingen binnen de regio’s een belangrijke stap vooruit zijn. Het brengt meer paarden en mensen bijeen. Natuurlijk zijn er bepaalde richtlijnen voor wat een minimum aantal paarden op een keuring betreft, zodat het verantwoord is om er een juryteam naartoe te sturen, maar ik denk dat we daar ook een beetje flexibel mee om moeten blijven gaan als de leden erbij gebaat zijn. Daarom hebben we als regio’s Flevoland, Overijssel en Gelderland er bewust voor gekozen om de stamboekkeuringen dit jaar wel decentraal te organiseren. Zo houd je het voor iedereen toegankelijk”, aldus Gertjan.

Belangrijke pilot
Het jaar 2025 is een overgangsjaar en het verloop van dit keuringsseizoen bepaalt de koers voor de komende jaren, ook nu nog niet alle regio’s met elkaar de samenwerking hebben opgezocht. Ralph van Venrooij: “Dit is absoluut een van de belangrijke pilots van het KWPN van de afgelopen jaren en we zijn heel benieuwd hoe het dit seizoen uitpakt. Verbeterpunten zullen ongetwijfeld naar voren komen en daarom hebben we in september een uitgebreide evaluatie gepland. De leden kunnen dan via de regio’s aangeven hoe zij dit merriekeuringsseizoen hebben ervaren, zodat we in november de plannen voor 2026 kunnen gaan vaststellen. Nogmaals, de opzet zoals die dit jaar is gekozen, is een pilot. Wellicht blijkt het juist wenselijk om meer te rouleren binnen de regio’s. Er wordt vaak met weemoed teruggedacht aan de keuringsdagen waarop het publiek rijen dik stond en er grote aantallen paarden te zien waren. Teruggaan in de tijd lukt ons nooit, maar ik denk wel dat dit een goede stap is om de aantallen weer te laten stijgen. Dat is voor zowel de deel nemers als bezoekers interessant. Daarom hebben we er vertrouwen in dat we een mooi merriekeuringsseizoen tegemoet gaan, dat ook nog eens ondersteunend is aan de langetermijnvisie van het KWPN.”

Dit is een artikel uit het nieuwste nummer van het KWPN Magazine. Wilt u graag meer artikelen lezen? Leden krijgen het KWPN Magazine, met daarin prachtige verhalen, interessante achtergrondartikelen, persoonlijke interviews en fokkerij-informatie, thuisgestuurd. Geen lid? Bestel dan het KWPN Magazine in de KWPN Webshop.

Bron: KWPN (overname niet toegestaan)
Tekst: Jenneke Smit
Foto: Anniek de Wit