Tijdens de Nationale Merriekeuring strijden de allerbeste driejarige merries om de kampioenstitel in hun fokrichting. De merries worden geselecteerd op de stamboekkeuringen, Centrale Keuringen en bij de aanlegtesten.

Een veulenboekmerrie en een register A-merrie verlopen in veel gevallen het traject van de stamboekkeuring naar de Centrale Keuring, waar de beste merries worden aangewezen voor de Nationale Merriekeuring. De laatste jaren zijn er andere routes bijgekomen: springpaarden gaan bijvoorbeeld lang niet altijd naar een separate Centrale Keuring en ook via de aanlegtesten (IBOP of EPTM) kunnen merries worden aangewezen voor de NMK.

Buitenlandse merries
Voor buitenlandse merries (merries die bij een buitenlands stamboek, zoals Oldenburg of Zangersheide, zijn geregistreerd) werkt het net wat anders. Zij kunnen wel deelnemen aan de stamboekkeuring, maar worden nog niet in het stamboek opgenomen, tenzij aan aanvullende eisen op het gebied van gezondheid en / of sportaanleg wordt voldaan.

Gezondheid
De merrie moet voldoen aan de normen voor het PROK-predicaat of voldoet aan de normen voor het D-OC-predicaat (96 of hoger) en röntgenologisch onderzoek voor straalbeen en spat. Als de verwantschap tussen de merrie en de KWPN-referentiepopulatie onvoldoende is, of de betrouwbaarheid van de genoomfokwaarde is lager dan 30%, dan moet de merrie voldoen aan de normen van het röntgenologisch onderzoek. Als de vader van de merrie aantoonbaar voldaan heeft aan de normen voor het röntgenologische onderzoek vervalt deze verplichting.

Sportaanleg
Om ingeschreven te worden in het stamboek moet de merrie geslaagd zijn voor een aanlegtest (IBOP of EPTM) binnen haar fokrichting. Of ze moet een sportprestatie hebben die gelijk is aan de sporteis voor het keurpredicaat (dressuur Z1+1, springen 1.20+5 winstpunten of M+5 in SGW). Deze aanlegeis vervalt als de vader de merrie aantoonbaar heeft gepresteerd op Grand Prix-niveau. Voor een springhengst betekent dat minimaal één start in een Grote Prijs op een CSI3* op 1.50m-niveau, met een maximum van vier strafpunten. Een dressuurhengst moet minimaal één keer gestart zijn op een CDI, met daarin minimaal 65% in de Grand Prix.

Bewezen vererver
Als de hengst een bewezen vererver is in zijn eigen fokgebied hoeft hij niet aan de sporteis te voldoen. Een hengst is een bewezen vererver als hij twee jaar achtereen een sportindex heeft met een positieve afwijking van tweemaal de standaarddeviatie en een betrouwbaarheidspercentage van minimaal 75%. Een hengst wordt ook als een bewezen vererver gezien als hij een minimaal aantal nakomelingen in de WBFSH-rankings heeft. Dressuurhengsten moeten minimaal drie nakomelingen in de WBFSH-rankings hebben, springhengsten zes.

2026
In 2026 worden deze regels voor buitenlandse merries aangepast. Om voor stamboekopname en het sterpredicaat in aanmerking te komen hoeven buitenlandse merries geen aanlegtest te lopen. Als gevolg daarvan hoeven buitenlandse merries ook geen aanlegtest te lopen als ze willen deelnemen aan de Nationale Merriekeuring. Voor het keur- of elitepredicaat moeten buitenlandse merries, net zoals veulenboek- en register A-merries, nog wel aan de aanlegeis voldoen. Aan de gezondheidseis moet in elk geval worden voldaan om op de Nationale Merriekeuring te verschijnen.

Bron: KWPN
Foto: Anniek de Wit*