Tuigpaardkeuringen worden altijd goed bezocht ondanks dat de aantallen paarden niet zo groot zijn. Tuigpaardliefhebbers willen niets missen en tonen in de regel veel interesse in sport en keuringen. We blikken terug op het keuringsseizoen van 2023.

Zo rond eind juni beginnen de KWPN-stamboekkeuringen voor tuigpaarden in de vier regio’s, waarbij er in elke regio een stamboekkeuring is voorafgaande aan de Centrale Keuring. Regio Noord heeft meer omvang en heeft zelfs twee stamboekkeuringen, al waren er dat in het verleden ook meer. Naast de stamboekopname worden op de stamboekkeuringen de merries aangewezen voor de Centrale Keuring, die daar dan ster of sinds 2022 voorlopig keur kunnen worden. Jaarlijks worden er gemiddeld meer dan 500 tuigpaardveulens geregistreerd die grotendeels in het veulenboek geregistreerd worden. Ervan uitgaande dat de verdeling tussen merrie- en hengstveulens ongeveer evenredig is, kunnen we stellen dat in 2023 met de presentatie van zo’n 90 merries op de keuringen ongeveer een derde van de merrieveulens als driejarige aangeboden wordt.

Meer inhoud aan keurpredicaat
Een driejarig (of ouder) tuigpaard kan in het stamboek worden opgenomen als zowel exterieur en beweging 50 punten opleveren en er geen uiterlijk waarneembare afwijkingen worden waargenomen. Voor het sterpredicaat moeten exterieur en beweging met minimaal 68 punten worden beoordeeld, waarbij het totaal op minimaal 140 punten moet liggen. Daarbij geldt dat voor het sterpredicaat de minimumstokmaat 1.60m moet zijn. Bij een totaalscore van 150 punten of meer, met voor exterieur en beweging rond de 75 punten of meer, wordt de merrie voorlopig keur.  Inspecteur Viggon van Beest geeft aan dat deze cijfers wat voorlopig keur betreft niet in beton gegoten zijn, maar wel enigszins variabel zijn. Bij het afleggen van een voldoende IBOP (75 punten of meer) kan een merrie definitief keur worden. Voor stermerries geboren na 2020 geldt dat ze om keur te worden, bij het behalen van een voldoende IBOP, eerst weer naar een keuring moeten voor het voorlopig keurschap.

Bijna gelijk
De laatste jaren zien we een lichte daling in het aantal tuigpaardmerries dat de laatste jaren op de keuring is aangeboden. Als we verder in de cijfers duiken, dan zien we dat er vooral minder vier- tot en met zevenjarige merries worden aangeboden. Het totaal aangeboden driejarige merries blijft nagenoeg gelijk. In Regio Noord worden de meeste driejarige merries aangeboden, bijna 60% van de aangeboden merries komen uit het noorden. De afgelopen twee jaar is het sterpercentage stabiel. Ongeveer de helft van de driejarige merries kon naar huis met het sterpredicaat, een kwart werd voorlopig keur. Al moet voor de volledigheid gemeld worden dat op kleinere aantallen een paar predicaten meer of minder een behoorlijke weerslag kunnen hebben op het percentage. Er kunnen ook ruinen (vanaf 2024 geen hengsten meer) worden aangeboden voor het sterpredicaat meestal met als doel graadverhoging van de moeder.

Belangrijk voor fokker en stamboek
Viggon is op elke keuring samen met een team juryleden aanwezig. Voor hem is het belangrijk zoveel mogelijk voor de fokker aanspreekbaar te zijn en informatie te verstrekken. “Een keuring is belangrijk voor een fokker, maar uiteraard ook voor het stamboek in verband met het verzamelen van data. Een fokker investeert veel in een keuring. Hij wil weten hoe zijn fokproduct het doet tussen leeftijdsgenoten. Heeft hij de juiste hengstenkeuze gemaakt? Vooral als het een fokproduct van een jonge hengst is, ontstaat er nog meer informatie. Is de merrie goed genoeg om een nationale merrie te zijn? Dat is heel belangrijk voor hem of haar. Elke merrie krijgt op de stamboekkeuring of op de Centrale Keuring een toelichting. Ik zoek altijd naar een positieve insteek wanneer een merrie niet door mag en probeer de fokker dan later altijd persoonlijk toe te lichten waar het precies aan schort.”

Stamboekopname en thuiskeuring
Ook op de IBOP-dagen in het voorjaar en het najaar is er de mogelijkheid een merrie aan te bieden voor stamboekopname en primering. Met een voldoende IBOP en een eventuele toekenning van het voorlopig keurschap zou een merrie dan keur kunnen worden. Mocht de merrie het PROK-predicaat hebben, dan kan ze op diezelfde dag zelfs nog elite worden. “Voor een eventuele aanwijzing voor de Nationale Tuigpaardendag moet ze wel eerst weer op een CK verschijnen”, vervolgt Viggon. “Voor deelname aan de IBOP moet de merrie minimaal 35 maanden zijn. De stamboekopname aan huis is mogelijk voor vier jaar en oudere merries. Om voor een predicaat in aanmerking te komen, moet de merrie dan wel eerst weer op een keuring worden aangeboden. Uit de bovenbalk kan de eigenaar dan eventueel zijn conclusies trekken, wat wel of niet weer aanbieden betreft. Voor achtjarige merries, die voorheen aan huis ster konden worden, geldt vanaf 2024 dat alleen stamboekopname mogelijk is. Voor graadverhoging moeten ook zij naar een keuring.” 

Dit artikel komt uit het meest recente nummer van het KWPN Magazine. Wilt u graag meer lezen? Leden krijgen het KWPN Magazine, met daarin prachtige verhalen, interessante achtergrondartikelen, persoonlijke interviews en fokkerij-informatie, maandelijks thuisgestuurd. Geen lid? Bestel dan het KWPN Magazine in de KWPN Webshop.

Tekst: Dini Brouwer
Beeld: Johnny van Ingen